İTÜ, Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili ön inceleme raporu hazırladı.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) akademisyenleri, merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan depremlerle ilgili ön inceleme raporu hazırladı.
İTÜ’den yazılı açıklamayla paylaşılan raporun önsözünde Rektör Prof. ve mimarlık, gruplar halinde bölgedeki kentlerde inceleme ve gözlemlerde bulundu.
Deprem bölgesinde ilk tespit çalışmalarını hızlı bir şekilde tamamlayan akademisyenlerin ön rapor hazırladığını kaydeden Koyuncu, “Bölgedeki depremi analiz eden ve fay aktivitesini inceleyen bu rapor ‘ön tespit raporu’dur. ilerleyen günlerde ayrıca kamuoyu ile paylaşılacaktır.” ifadelerini kullandı.
Raporda, “Depremin jeolojik, jeofizik, jeodezi ve jeomorfolojik ön tespitleri”, “Kuvvetli yer hareketlerinin değerlendirilmesi”, “Yapısal hasar değerlendirmesi”, “Şehir planlaması ihtiyacını karşılamak için kullanılabilecek inşaat tekniklerinin değerlendirilmesi” yer alıyor. ve gelecekteki etkileri olan hızlı konut” ve “Çevresel altyapı”. ve deprem atık yönetimi açısından değerlendirilmesi”.
Türkiye saatiyle 04.17 ve 13.24 sıralarında Pazarcık ve Elbistan’da iki depremin (Mw 7.8 ve Mw 7.7) meydana geldiği hatırlatılan raporda, “Bu sarsıntıların sonucu geniş bir alan üzerinde uydu görüntülerinde haritalanmıştır. Makul kesimlerde kırılma görülür.Fayın tabular yapısı ve izi toprakta bilinen sınırlara yakın olmakla birlikte morfolojik olarak Çardak Fayı üzerinde sırt ve yamaçlardan ilerlediği görülmektedir.Bu depremin arazi izleri ve yüzey kırığı harita yepyeni bilgiler içermektedir Bölgede birbiriyle ilişkili segmentlerin kayma dağılımı Amanos Segmentinin aynı anda 2 bağımsız deprem, Çardak Fayı 2, Pazarcık Segmenti 1 ve Gölbaşı Segmenti 1 tarafından kırıldığını düşündürmektedir. Türkiye’nin diri fay haritası olup, yüzey kırıkları birbiri üzerine binmemekte ve farklı alanlardan geçmektedir.” ibarelerine yer verildi.
Raporda, 6 Şubat Nurdağı-Pazarcık ve Ekinözü sarsıntılarının aletsel moment büyüklüklerinin, uzak ve yakın alan sismolojik (BB ve SGM) ve jeodezik (BB ve SGM) ortak ters analizi ile sırasıyla 7,8 ve 7,7 olarak hesaplandığı belirtildi. GPS) bilgi ve gözlemler.
Çoklu bilgi setine dayalı yırtılma-atım modellerinin, her iki deprem için de birden fazla fay segmentinin ortasında yaklaşık 8-10 metre değişen ve depremlerle uyumlu olan kırılma-atım modellerinin yer değiştirme maliyetlerini verdiği dikkat çekmektedir. alan gözlemleri. ve 60 saniye olduğu belirtildi.
Statik değerlendirmeye göre en büyük yatay yer değiştirmenin her iki sarsıntıdan sonra Ekinözü istasyonunda 4,7 metre, yatay yer değiştirme değerlerinin ise Malatya, Gaziantep ve Osmaniye istasyonlarında sırasıyla 69,9, 39,6 ve 29,2 santimetre olduğu belirtildi. Raporda, kinematik değerlendirmelerden elde edilen sonuçların genel olarak statik değerlendirme sonuçlarını desteklediği vurgulandı.
İvmeölçerlerin ve yerleştirildikleri binaların deprem anında hasar görmesi nedeniyle bazı istasyonlardan güvenilir bilgi alınamadığı raporda kaydedildi.
En belirgin yıkım nedenleri
Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen sırasıyla 7,8 ve 7,7 büyüklüğündeki şiddetli depremlerde Doğu Anadolu Fay Hattı üzerindeki 10 ilde çok sayıda betonarme yapının yıkıldığının hatırlatıldığı raporda şu değerlendirmelere yer verildi:
“Yıkılan binaların enkazında birçok parametre aktif olmasına rağmen, binaların yaşı, temellerin taşıma gücünün düşük olması, inşaatta kullanılan malzemelerin kalitesi, kolonların kesit boyutlarının yetersizliği ve kirişler ve donatı ölçüleri, yapılmamış olmaları, diğer imalat hataları ve yan yana inşa edilen binaların kat kotlarının farklı olması gibi hususlar en bariz yıkım sebepleri olarak görülmüştür.
Kahramanmaraş ve Adıyaman’da harabe durumdaki yapıların büyük çoğunluğunun birinci katlarının ya tamamen ya da kısmen döşeme sistemi haline geldiği, tüm katların sandviç şeklinde üst üste ya da yana dönerek çöktüğü görülmüştür. tamamen veya kısmen. Hatay-Antakya ve Adıyaman-Gölbaşı gibi alanlarda da temel sisteminin özelliklerine bağlı olarak temelin sıvılaştırma etkisinden dolayı binaların ya binanın tamamının ya da binanın tamamının yere düştüğü gözlemlenmiştir. tüm bina kısmen sıvılaşan zemine batarak çöktü. Bu depremler sonucunda, betonarme binalar gibi tüm yapıların, yönetmeliklere uygun olarak, temel kapasiteleri yüksek alanlarda projesine uygun olarak inşa edilen hastaneler ve bazı kamu binaları bir kez daha göstermiştir. Bu tür şiddetli depremler sonucunda binalarda oluşabilecek hasarlar çok sınırlı boyutlarda kalabilmektedir.
Olası inşaat teknikleri değerlendirildi.
Depremlerden etkilenen ve 13,5 milyon kişinin yaşadığı bölgenin deprem öncesi ve sonrası durumunu değerlendiren raporda, “İmar gibi mühendislik hizmeti almayan, sağlıksız ve akıl almaz yapı stokunu yasallaştıran düzenlemeler” Bilimsel dayanağı olmayan af, imar barışı uygulamalarına son verilmeli, imar sürecinde doğal eşikler esas alınmalı, Yeni planlama sürecinde bu alanlarda kültür varlıkları dışında yapılaşmaya izin verilmemelidir. . Teklif yapıldı.
Raporda, depremden etkilenen bölgelerde yapılacak konutlarda, tünel kalıp ile inşa edilen taşıyıcı sistemlerin, prefabrike betonarme evler ve modüler çelik sistemlerin avantajlarının birlikte değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekildi. konum koşulları ve birçok farklı koşul.
Çevresel altyapı ve deprem atık yönetimi ele alındı
Depremlerin üstyapıların yanı sıra altyapılara da zarar verdiğinin belirtildiği raporda, özellikle şebeke ve kanalizasyon boru hatlarında hasar olmak üzere su temini ve atık su tahliyesinde ciddi sorunlar yaşanabileceği kaydedildi.
Bu nedenle deprem sonrası su yoluyla bulaşma potansiyeli yüksek olan bulaşıcı hastalık riskinin de arttığına dikkat çekilen raporda, güvenli su temini konusunda hızlı bir şekilde teknik tedbirlerin alınmasının hayati önem taşıdığı açıklandı. Su kaynaklı salgınları önlemek için.
Hesaplanan tahmini atık boyutu
Raporda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından depremlerin ardından toplam 13 ilde 16 Şubat prestijiyle yürütülen hasar tespit çalışmaları kapsamında 263 bin 800 bağımsız birimin görev yaptığı belirtildi. 61 bin 722 binada bulunan ağır hasarlı ve yıkılmış durumda, acil yıkım gerekiyor.
Buna göre, deprem atık büyüklüğünün ön hesaplamalarının yapıldığı ve il bazında oluşacak atık miktarının hesaplandığı raporda yer alan raporda şu bilgilere yer verildi:
“Toplam deprem atık miktarının 50 milyon ton ile 110 milyon ton arasında olacağı tahmin ediliyor. Deprem atıklarının en çok oluşması beklenen iller ise depremden en çok etkilenen Hatay, Kahramanmaraş, Malatya, Gaziantep ve Adıyaman oldu. Dolayısıyla bu illerde kesintili ve en son depolama alanı ihtiyacı en üst düzeydedir.Bu bakımdan öncelikle mevcut alanların kalan kapasitesi belirlenmeli ve gerekirse yeni kesintili ve nihai depolama alanları oluşturulmalıdır. Bu illeri, üretilen atık miktarına göre Osmaniye, Diyarbakır ve Elazığ takip ediyor.Adana, Kayseri, Kilis, Niğde ve Şanlıurfa, beyin sarsıntısı atık miktarının görece az olması nedeniyle mevcut alanların atılabileceği düşünülüyor. Ancak mevcut saha kapasitelerinin de denetlenmesi gerekiyor.”
Raporda, binaların yıkılması, taşınması ve atıkların yönetimi sırasında gerekli iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması gerektiği vurgulanırken, şunlara dikkat çekildi:
“Deprem atıkları kesikli depolama alanlarına nakledilmeli, atıkların içindeki maddeler ayrıştırılarak büyük oranda yeniden kullanım, geri dönüşüm veya geri kazanım sağlanmalı ve kalan atıklar yönetmelikte belirtilen kararlar çerçevesinde bertaraf edilmelidir. tehlike derecesine göre ilgili düzenlemeler yapılmalıdır.Yetkisiz kişilerin alanlara girişi sınırlandırılmalıdır. Yangın riski nedeniyle özellikle kesintili depolama alanlarında atıklar bariz bir yüksekliğin üzerinde istiflenmemelidir. Yangın riski gibi durumlar için gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır.”
Raporda, depremin toplumsal etkilerinin gözlemlenmesi ve onarılması için kısa, orta ve uzun vadeli çalışmaların yapılması gerektiğine dikkat çekildi.
